آشنایی با جغرافی
برای آموختن جغرافیا از چه وسایلی استفاده می شود؟
نقشه ، کره جغرافیایی ، فیلم ، عکس ، رایانه به ما کمک می کنند تا جغرافیا را بهتر بیا موزیم .
کره جغرافیایی:
کره ی جغرافیایی مدل کوچک شده ی کره ی زمین است. روی کره جغرافیایی خشکی ها و آب ها را می توان مشاهده کرد. خشکی های روی زمین (قاره ها) ، اقیانوس ها، چگونگی ارتباط مردم جهان با یکدیگر از راه دریا، محل قطب شما و جنوب، محل خط استوا و چگونگی تقسیم شدن زمین به دو نیم کره شمالی و جنوبی، نصف النهارها و چگونگی تقسیم شدن زمین به دو نیمکره شرقی و غربی و بسیاری اطلاعات دیگر را می توان از طریق کره جغرافیایی بدست آورد.
نقشه چیست؟
کره ی جغرافیایی اگر چه شکل کره ی زمین را به خوبی نشان می دهد اما همه ی جزئیات را نمی توان بر روی آن نمایش داد. چرا ؟ چه مشکلی پیش می آید اگر کره ی جغرافیایی جزئیات زیادی را نشان بدهد؟ برای مشاهده دقیق تر موضوعات جغرافیایی از وسیله دیگری استفاده می کنند. این وسیله که در آموختن جغرافیا اهمیت بسیار زیادی دارد. «نقشه» است. نقشه تصویری است از سطح زمین که به نسبت مورد نیاز کوچک شده است. نقشه انواع مختلف دارد و جغرافی دان ها برای هر منظوری، نقشه ی خاص آن را تهیه می کنند. همان طور که در کلاس چهارم ابتدایی آموختید با استفاده از خطوط ساده می توانیم نقشه هایی از مدرسه، خانه، شهر یا روستای محل زندگی خود بکشیم.
امروزه برای تهیه نقشه های جغرافیایی از عکس های هوایی و ماهواره ای استفاده می کنند. فرض کنید سوار بالن شده اید.
از آن بالا زمین را چه طور می بینید؟ در عکسهای هوایی نیز سطح زمین همان طور دیده می شود.
نقشه به زبان خود می گوید : من چهار جهت اصلی دارم : شمال ـ جنوب ـ غرب و شرق.
نقشه به ما می گوید همیشه جهت شمال بطرف بالای نقشه است ، پائین نقشه جهت جنوب است طرف راست نقشه جهت شرق و طرف چپ نقشه جهت غرب است.
حال که زبان نقشه را یاد گرفتیم در تمامی نقشه ها چهار جهت اصلی را می توانید براحتی پیدا کنید.
هر نقشه چهار جهت فرعی هم دارد شمال شرقی که بین شمال و شرق است جهت فرعی جنوب شرقی که بین جنوب و شرق است جهت فرعی شمال غربی که بین شمال و غرب است جهت چهارم را آیا میتوانید معلوم کنید؟ درست است جهت جنوب غربی که بین جنوب و غرب است.
باشناخت جهت ها هم می توانیم ازنقشه خوب استفاده کنیم و هم روی زمین مکانهای مختلف را پیدا کنیم راه پیدا کردن تهاجمات جغرافیایی خارج از نقشه و بر روی زمین آسان است.
اگر طوری بایستید که دست راست شما به طرف محلی باشد که صبحها خورشید از آن طلوع می کند، جهت شرق است. پس دست چپ به طرف غرب خواهد بود. روبه روی شما، شمال و پشت سرتان جنوب است.پس کافی است که بدانید خورشید هر روز صبح از کدام سمت طلوع می کند.
سئوالات بخش اول
1- تعریف نقشه چیست؟
الف) نقشه یک اطلاع جغرافیایی است که ما را راهنمایی می کند.
ب) نقشه یک تصویر جغرافیایی که با دیدن آن می توانید اطلاعات زیادی بدست آورید.
* ت) نقشه یک تصویر جغرافیایی است که با بلد بودن زبان آن می توانید، اطلاعات زیادی را بدست آورید.
2- نقشه چند جهت اصلی دارد؟
* الف) چهار جهت
ب) دو جهت
ت) هشت جهت
3- جهات نقشه به ترتیب کدامند؟
الف) شمال، شرق ،جنوب ،غرب
ب) شمال، جنوب، غرب، شرق
* ت) شمال ، جنوب، شرق ، غرب
4- جهات اصلی در کدام صفحه نقشه قرار دارد؟
الف) شمال بالای نقشه، جنوب پائین نقشه، غرب راست نقشه، شرق چپ نقشه
* ب) شمال بالای نقشه، شرق راست نقشه، جنوب پائین نقشه، غرب چپ نقشه
ت) شمال پائین نقشه، جنوب بالای نقشه، شرق راست نقشه،غرب چپ نقشه
5- شمال شرقی و جنوب غربی در کدام بخش نقشه قرار دارد؟
* الف) شمال شرقی بین شرق و شمال، جنوب غربی بین جنوب و غرب
ب) شمال شرقی بین شرق و جنوب، جنوب غربی بین شرق و جنوب
ت) شمال شرقی بین شرق و جنوب، جنوب غربی بین غرب و شمال
6- جهات میان جنوب و شرق، شمال و غرب چه نام دارد؟
الف) جنوب غربی، شمال شرقی
ب ) جنوب شرقی ، جنوب غربی
* ت) جنوب شرقی، شمال غربی
7- اگر شما در یک مکان بایستید، دست چپ و راست شما نشان دهنده کدام جهات اصلی است؟
الف) دست چپ غرب، دست راست شمال
ب) دست راست شرق، دست چپ جنوب
* ت) دست راست شرق، دست چپ غرب
8ـ شمال و جنوب در کدام جهت شماست؟
* الف) شمال روبرو و جنوب پشت سرتان
ب) شمال پائین و جنوب بالای سرتان
ت) شمال طرف راست و جنوب پشت سرتان
عکس های هوایی
بهترین راه برای تهیه نقشه چیست؟ اولین و بهترین قدم ، نگاه کردن به محلی است که می خواهیم نقشه تهیه کنیم. البته باید از منطقه بلند و مرتفع به محل نگاه کنیم مانند پرنده ها، پرنده ها به هنگا م پرواز، بهترین دید را از کره زمین دارند. انسان چه موقع می تواند چنین دیدی داشته باشد؟ وقتی که پرواز کند: امروزه انسان با وسیله پیشرفته و هواپیما و هلی کوپتر یا چرخ بال ، پروازمیکند و در مناطق مختلف زمین عکس می گیرد و از روی آنها نقشه تهیه میکند.
سئوالات
1ـ مناسبترین راه برای تهیه نقشه چیست؟
اولین و بهترین قدم نگاه کردن به محلی است که می خواهیم نقشه تهیه کنیم.
2- وقتی از ارتفاعات و از بالا به پائین نگاه کنیم، مناظر شهرها و روستاها به چه شکل دیده می شود؟
به طور کلی هر چه از سطح زمین دور می شویم و به بالا می رویم مناظر ، شهرها ، روستاها و خیابانها کوچکتر شده و هر چه ارتفاع بیشتر شود این موارد به صورت یک لکه دیده می شود.
3- پرندگان چگونه می توانند به هنگام پرواز مسیر خود را پیدا کنند؟
به دلیل اینکه، پرندگان در ارتفاعات بالا پرواز می کنند، می توانند از بالا بهترین دید را از زمین داشته باشد و به همین دلیل و با کمک حواس خود مسیر را پیدا کرده و به مقصد می رسند.
4- بهترین نقشه در چه صورت پدید می آید ؟
در صورتی که انسان از مناطق بلند و مرتفع به محل نگاه کند.
5- در بلندیهای نسبتاً زیاد پستیها و بلندیها و دره های میان کوهها چگونه است ؟
در این بلندیها، پستیها و دره های میان کوهها نمایان است.
6- آیا انسان در صورت پرواز می تواند نقشه یک محل راتعیین کند؟
توضیح دهید. بله انسان با وسائل پیشرفته مانند هواپیماو هلی کوپتر می تواند مناطق را در ارتفاعات ببیند، از آنها عکس بگیرد واز روی تصاویر، نقشه یک محل را تعیین کند.
7- امروزه نقشه سرزمینهای پهناور و کشورها را چگونه تهیه می کنند؟
با استفاده از عکسهای هوایی
